Dieta bezglutenowa polega na wykluczeniu wszystkich pokarmów zawierających gluten, zwłaszcza pszenicy, żyta i jęczmienia. Większość badań nad dietami bezglutenowymi została przeprowadzona u osób z celiakią, ale istnieje inny stan, zwany wrażliwością na gluten, który również powoduje problemy.
W przypadku nietolerancji glutenu należy bezwzględnie całkowicie wyeliminować gluten ze swojej diety. W przeciwnym razie doświadczysz silnego dyskomfortu i bardzo nieprzyjemnych skutków ubocznych. Oto mały przewodnik po diecie bezglutenowej – ale najpierw zacznijmy od podstawowych informacji.
Czym jest gluten?
Gluten to rodzina białek występujących na ogół w pszenicy, jęczmieniu, życie i orkiszu. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego „klej”, ponieważ po zmieszaniu z wodą nadaje on mące zrobionej z tych ziaren lepką konsystencję. To właśnie ta klejopodobna właściwość daje chlebowi zdolność do wyrastania po upieczeniu i nadaje mu tę żującą i satysfakcjonującą teksturę.
Występuje w chlebie, ale także w piwie, makaronach i różnych ciastach. Można go również znaleźć w różnych kiełbasach, sosach, a zwłaszcza w sosie sojowym.
Jak działa gluten?
To właściwie dlatego trudno jest unikać glutenu. Jak działa gluten? Organizm uważa gluten za substancję obcą i nie rozumie, że jest on odżywczy. Dlatego gluten, który dostaje się do jelit, wywołuje panikę, a jelita reagują wysyłając przeciwciała, które mają zaatakować obcą substancję.
To z kolei powoduje, że układ odpornościowy przechodzi w stan hiper-alertacji i wyzwala organizm do ataku na własne tkanki uszkadzając w ten sposób własne kosmki jelitowe. Te kosmki to palczaste części, które znajdują się w jelicie cienkim i bardzo pomagają we wchłanianiu składników odżywczych z pożywienia. W rezultacie, powoli kończysz nie wchłaniając wszystkich składników odżywczych w swoim jedzeniu, które normalnie potrzebujesz, aby być zdrowym.
Im większa nietolerancja glutenu i im dłużej pozostaje nieleczona, tym większe ryzyko zachorowania na raka, niedoboru witaminy D, problemów z tarczycą i poronienia.
Jak gluten wpływa na Ciebie?
Większość ludzi może jeść pokarmy zawierające gluten bez doświadczania jakichkolwiek skutków ubocznych. Jednak osoby z nietolerancją glutenu lub celiakią doświadczają bardzo nieprzyjemnych skutków ubocznych, dlatego całkowicie unikają tego białka. Osoby z innymi zaburzeniami, takimi jak alergia na pszenicę i nieceliakalna wrażliwość na gluten, również często unikają glutenu.
Poza tymi alergiami są inne powody, dla których powinnaś unikać glutenu.
Celiakia jest coraz bardziej powszechna, a wiele osób nie ma konkretnej diagnozy. Należą do nich osoby, które mają nieprawidłową odpowiedź immunologiczną na gluten, co oznacza wystąpienie poważnych problemów jelitowych, niedożywienia i ogólnego złego stanu zdrowia.
Wrażliwość na gluten wydaje się być znacznie bardziej powszechna niż podawano. Gluten może mieć negatywne skutki nawet u osób, które nie mają nadwrażliwości na gluten, ponieważ organizm może mieć różne niekorzystne reakcje na to białko. Istnieje kilka zaburzeń mózgu, które są związane z glutenem, takich jak autyzm, schizofrenia i epilepsja. Pacjenci mogą doświadczyć poprawy w zakresie tych objawów w wyniku stosowania diety bezglutenowej. Zobacz gdzie kupić jedzenie bezglutenowe
Dieta bezglutenowa
Dieta bezglutenowa jest obecnie jedyną skuteczną terapią, która zagwarantuje osobom z celiakią bardzo dobry stan zdrowia układu pokarmowego, który charakteryzuje się ustąpieniem objawów klinicznych i zapewnia normalizację wyników badań, przy jednoczesnym przywróceniu prawidłowej struktury błony śluzowej jelita.
Terapię wspomaga dostępność dużej listy produktów dla celiaków, w tym chleba, makaronu, ciasta do pizzy, herbatników i mąki bezglutenowej. Aby ułatwić ich identyfikację, produkty posiadają symbol pokrojonego kłosa pszenicy, który jest znakiem gwarantującym brak glutenu.
Ponieważ Unia Europejska wydała niedawno dyrektywę w sprawie znakowania i identyfikacji żywności uznanej za zagrożoną, wdrożenie tej diety było znacznie łatwiejsze. Specjalna dyrektywa zobowiązuje producentów żywności do deklarowania obecności glutenu w swoich produktach nawet wtedy, gdy mówimy o jego niewielkiej ilości.
Bardzo często celowe i niezamierzone spożycie niewielkich ilości glutenu nie powoduje natychmiastowego podrażnienia, ale jest niebezpieczne w dłuższej i bardzo długiej perspektywie ze względu na ryzyko wystąpienia trwałego zapalenia jelit.
Dlatego tak ważne jest zwrócenie uwagi na wszystkie aspekty podczas całej diety. Ważne jest jednak, aby nie skończyło się to fobią glutenową lub nadmiernym lękiem dietetycznym.
Lista żywności bezglutenowej
Istnieje wiele zdrowych i pysznych potraw bezglutenowych, które są dozwolone na diecie bezglutenowej. Oto lista pokarmów, które możesz spokojnie stosować:
-
Fasola, nasiona, orzeszki ziemne i soczewica
-
Świeże jaja
-
Świeże ryby i mięso drobiowe, ale niegotowane jako snitel, marynata lub chleb
-
Owoce i warzywa
- Większość produktów mlecznych
Bardzo ważne jest, aby unikać produktów, które zostały przetworzone przemysłowo lub które są zmieszane z pewnymi składnikami, które zawierają gluten, konserwanty i dodatki.
Wiele z tych pokarmów, które mają postać ziaren lub tych, które zawierają w swoim składzie skrobię, może z łatwością stać się częścią diety bezglutenowej. Na przykład, wymienione poniżej pokarmy są bezglutenowe i zdrowe, ponieważ mają szereg właściwości odżywczych i korzyści:
-
Kukurydza i kukurydza
-
Amarant
-
Proso
-
Gryka
-
nasiona lnu
- Bezglutenowa mąka z soi, kukurydzy, ryżu, ziemniaka, łubinu, fasoli;
- Makaron ryżowy, gryczany, mąka, groch, soczewica, fasola
-
Quinoa
- Ryż
-
Tapioka
-
Soja
-
Sorgo